Mentale gezondheidszorg voor slachtoffers van de aardbevingen in Turkije
Woensdag 12 april 2023
In Turkije zijn de gevolgen van de aardbevingen van februari zeer zichtbaar in de getroffen gebieden: vernielde gebouwen, geïmproviseerde kampen en pogingen van heropbouw. Zware regenval veroorzaakte overstromingen, wat voor nog meer problemen zorgde. De aardbevingen hebben ook minder zichtbare, maar toch grote gevolgen voor overlevenden. Artsen Zonder Grenzen (AZG) steunt lokale organisaties in Turkije die psychosociale steun verlenen aan mensen die hun leven opnieuw proberen op te bouwen.
“Onze huizen zijn in monsters veranderd”: overlevenden voelen zich niet meer veilig binnen 4 muren
In de dagen na de aardbevingen verbleven mensen buiten hun vernielde huizen, terwijl zoek- en reddingsteams andere mensen vanonder het puin probeerden te redden. Naast het psychologische trauma door de impact van de aardbevingen, moesten overlevenden in de eerste fase elk lichaam dat in het puin werd gevonden identificeren en nagaan of het hun dierbare was. Begin april waren volgens de Turkse autoriteiten alleen al in Turkije meer dan 50.300 mensen omgekomen.
"Ondanks de problematische hygiënische omstandigheden en de soms slechte weersomstandigheden zijn de meeste mensen nog altijd te bang om gebouwen binnen te gaan. Ze voelen zich niet veilig en blijven buiten uit overlevingsdrang," zegt Adiyaman Nazlı Sinem Koytak, een psycholoog voor İmece İnisiyatifi, een lokale NGO die door AZG wordt ondersteund.
"In een van de dorpen zeiden de deelnemers dat hun huizen "nu in monsters waren veranderd". Vroeger schuilden de mensen in hun huizen, maar nu zijn huizen veranderd in een plaats van angst, een plaats die hen doodt," zegt Koytak.
De posttraumatische stresssymptomen nemen niet af en eisen bovendien een fysieke tol
Geestelijke gezondheidswerkers moedigen mensen aan om hun emoties, verhalen en uitdagingen te delen. Ze vertellen de slachtoffers dat hun gevoelens normaal zijn door wat ze hebben meegemaakt. Groepssessies bouwen een band op tussen de deelnemers en brengen mensen samen zodat ze mekaar kunnen steunen.
Mensen blijven hyperalert en hebben concentratie- en slaapproblemen. Sommigen hebben elke nacht nachtmerries, zijn vergeetachtig of hebben geen eetlust meer. Dagelijks zijn er nog naschokken waardoor mensen voortdurend in hun hoofd herbeleven wat er is gebeurd en geloven dat er nog een ramp kan plaatsvinden. Volgens het Turkse voorzitterschap voor rampen- en noodbeheer (AFAD) zijn er sinds de aardbevingen van 6 februari meer dan 25.000 naschokken geweest, waarvan 47 hoger dan een kracht van 5 op de schaal van Richter. Daardoor merken psychologen dat de posttraumatische stresssymptomen niet afnemen. De psychologische tol van de ramp vertaalt zich soms ook in paniekaanvallen, spierpijn en eetstoornissen.
In landelijke gebieden in Adıyaman, waar İmece İnisiyatifi (Imece Initiative) ondersteunende activiteiten organiseert, hebben de meeste families ten minste één persoon verloren en proberen zij hun levensonderhoud en gemeenschappen opnieuw op te bouwen. Daarnaast moeten zij vaak ook familieleden uit de steden opvangen.
Gevolgen van de aardbevingen zijn katalysator voor reeds bestaande spanningen tussen verschillende groepen
In de stedelijke gebieden kunnen de reeds bestaande spanningen tussen verschillende groepen oplopen omwille van de hulpbronnen. Door de omvang van de ramp is de behoefte aan voedsel, water, sanitaire voorzieningen, tenten en andere non-food artikelen overweldigend. Yardım Konvoyu, een vereniging van hulpkonvooien, richt zich met steun van AZG op distributies aan mensen in geïmproviseerde kampen. “Het verlies van bestaansmiddelen creëert nog een andere uitdagende situatie waaraan mensen zich moeten aanpassen”, zegt Koytak.
"Mensen kunnen niet meer werken of hun huishouden doen. Adıyaman is bijvoorbeeld een verwoeste stad. In de loop van de tijd zal deze situatie door onder andere de angst, de emoties en het gedrag van steeds meer mensen beïnvloeden. Dit maakt het herstel op lange termijn een stuk moeilijker." De lokale organisaties die AZG steunt, verlenen psychosociale hulp aan een breed scala van mensen: Turkse gezondheidswerkers, Syrische vluchtelingen, vrijwilligers, mannen, vrouwen en kinderen. Psychosociale hulp kan verschillende vormen aannemen, vooral voor kinderen die vaak baat hebben bij eenvoudige activiteiten zoals tekenen, dansen of naar muziek luisteren.
De aardbevingen waren verwoestend en de gevolgen ervan zullen het leven van de mensen nog jaren beïnvloeden. Door samen met lokale organisaties psychosociale steun te verlenen, wil AZG mensen helpen toegang te krijgen tot hulpmiddelen voor de heropbouw en het verwerken van het immense trauma dat ze hebben meegemaakt.
AZG ondersteunt lokale organisaties die psychosociale steun verlenen aan mensen in de getroffen gebieden.
Dit is onder meer in de provincies Adıyaman en Malatya via İmece İnisiyatifi, en in de provincies Hatay en Kahramanmaras via Maya Vakfi. Vanaf 24 maart werden hier meer dan 7.500 mensen bereikt in individuele en groepsconsultaties.
In Turkije steunt AZG lokale organisaties zoals Imece İnisiyatifi en Yardım Konvoyu.
İmece İnisiyatifi is een non-profitorganisatie die gevestigd is in Izmir, Turkije en hanteert het traditionele Turkse principe van "imece", dat collectieve actie en wederzijdse steun benadrukt. Sinds de aardbevingen richt de organisatie zich op de ontwikkeling van de gemeenschap en distribueert zij noodhulpgoederen, onderwijs en psychosociale steun aan kwetsbare bevolkingsgroepen.
Maya Vakfi is een Turkse non-profitorganisatie die zich richt op de mentale, fysieke en academische ontwikkeling van kinderen en jongeren van 5 tot 24 jaar en hun verzorgers. Momenteel voert de organisatie psychosociale activiteiten en evenementen uit om de verwerkingsvaardigheden en het genezingsproces de getroffen mensen te verbeteren. Dit is een onderdeel van de respons op de aardbevingen en de groeiende ervaring in rampenbestrijding van de organisatie. Maya Vakfi zorgt ook voor capaciteitsopbouw en welzijnsactiviteiten gericht op overheidsmedewerkers die op lange termijn reageren.
Yardım Konvoyu is een noodhulporganisatie gevestigd in Istanbul die in ramp- en crisisgebieden hulp verleent, met de nadruk op gezondheid, water en sanitaire voorzieningen en voedselzekerheid. Sinds de aardbevingen is de organisatie ter plaatse in actie gekomen in Kahramanmaraş, Adıyaman, Hatay en Gaziantep.
